TÜBA-GEBIP

Türkiye Bilimler Akademisi Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı Ödülleri Programı (TÜBA-GEBİP), 2001 yılında, ülkemizde araştırmalarıyla ön plana çıkan genç bilim insanlarını desteklemek amacıyla başlatılmıştır.

Programın temel hedefi; bu bilim insanlarını Akademi'nin şemsiyesi altına almak, kendi aralarındaki ve Akademi üyeleriyle kuracakları etkileşimlerden doğacak sinerjiyi teşvik etmek ve ihtiyaç duydukları akademik ve mali desteği sağlamaktır.

TÜBA’nın görevleri arasında; Türkiye’de tüm bilim alanlarında yapılan araştırmaları ve bilim insanlığını teşvik etmek, gençleri bilimsel araştırmaya yönlendirmek, bilimin kamuoyundaki değerini artırmak ve bu amaçlarla ödüller vermek yer almaktadır. TÜBA-GEBİP, bu doğrultuda önemli bir işlev üstlenmektedir.

Program, 15 Temmuz 2018 tarihli ve 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 577 ve 581’inci maddelerine dayanarak hazırlanan "GEBİP Esasları" çerçevesinde yürütülmektedir. Genç Akademi Topluluğu’nun temelini oluşturan bu program, üstün nitelikli bilimsel çalışmalarıyla öne çıkan genç bilim insanlarını destekleyerek kendi araştırma gruplarını oluşturmalarını ve gelişmelerini teşvik etmektedir.

Bilim insanlarının gelişiminde doktora sonrası bağımsız araştırıcılık evresi büyük önem taşımaktadır. Bu dönemde araştırmacıların kendi başlarına bilimsel çalışmalar yürütmeleri ve tez danışmanlığı gibi sorumluluklar üstlenmeleri beklenmektedir. Bu nedenle özel teşvik ve destek mekanizmalarına ihtiyaç duyulmaktadır. TÜBA-GEBİP, bu gereksinimi karşılayarak genç bilim insanlarına gerekli zemini hazırlamaktadır.

Program; sosyal, fen, mühendislik ve sağlık bilimleri alanlarında çalışan, sağlık bilimlerinde uzmanlık ya da diğer alanlarda doktora derecesi almış, Türkiye'de görev yapan veya Türkiye'de çalışmayı planlayan, 40 yaşını doldurmamış genç bilim insanlarının başvurularına açıktır. Kadın adaylar için her doğumda bu yaş sınırına bir yıl eklenmektedir.

TÜBA-GEBİP’in temel hedeflerinden biri, üç yıllık döngülerle yenilenen, başarılı genç araştırmacı ve araştırma gruplarından oluşan güçlü bir bilim ağı kurmak ve bu yolla Türkiye’ye yetkin bir araştırıcı kuşağı kazandırarak bilimsel ve toplumsal kalkınmaya katkı sunmaktır. Program kapsamında ödül alan bilim insanlarının ulusal ve uluslararası düzeyde elde ettikleri başarılar, GEBİP’in etki gücünün bir göstergesi olarak değerlendirilmektedir.

Program başvuru tarihleri her yıl TÜBA Akademi Konseyi tarafından belirlenmekte, ilgili üniversite ve kurumlara yazılı olarak bildirilmekte ve Akademi'nin internet sitesi üzerinden kamuoyuna duyurulmaktadır. Başvurular bireysel olarak yapılabileceği gibi, üniversite rektörleri veya TÜBA Asli ve Şeref Üyeleri tarafından aday gösterilerek de gerçekleştirilebilir.

Başvuruların değerlendirilmesi, Akademi Konseyi tarafından oluşturulan GEBİP Ana Komitesi ve GEBİP Alan Değerlendirme Komiteleri tarafından yürütülmektedir. Üç yıllık program süresinin sonunda GEBİP üyeleri, TÜBA’nın faaliyetlerine davet edilmekte ve yurtiçi/yurtdışı etkinliklerde Akademi’yi temsilen yer alabilmektedirler. Ayrıca TÜBA bünyesinde oluşturulacak kurullarda, alt kurullarda ve komitelerde görev üstlenmeleri mümkündür.

GEBİP ödülü sahibi bilim insanları, desteklenen bilimsel çalışmalarıyla ilgili her yayında TÜBA/GEBİP desteğini belirtmek ve yayının bir nüshasını TÜBA Başkanlığı'na iletmekle yükümlüdür.

Program kapsamında ödül alan genç bilim insanlarına üç yıl boyunca her yıl 50.000 TL destek sağlanmaktadır. Ayrıca, tez aşamasındaki doktora öğrencileri için her yıl 15.000 TL ek destek de verilmektedir.

TÜBA-GEBİP’in başvuru, değerlendirme ve uygulama süreçlerinde izlenecek usul ve esaslar, "GEBİP Esasları" çerçevesinde belirlenmiştir.